Thật vậy, sống trên đời này, ta hay làm tổn thương nhau!...
Có cái tổn thương vô tình, có cái tổn thương cố ý. Có cái tổn thương ta nhận ra ngay, có cái tổn thương ta vô tư chẳng biết!... Nhưng làm tổn thương người. Như một ly nước đổ xuống sàn. Vớt lên, lau khô, vẫn còn vết úa!...
Kẻ làm tổn thương người khác , thường bởi cái tính thẳng thắn, bộc trực. Thấy gì nói nấy, không chịu được những dối gian, không kệ được những khuất tất, không lơ được những lọc lừa... Trong tranh cãi, càng lấy lý lẽ chính làm phần hơn, tấn công cho đối thủ đến tả tơi đuối lý, khiến họ sượng sùng với đám đông, bè bạn, và, họ bị tổn thương!...
Người khôn ngoan. Kẻ đa trí. Kẻ điếm đàng. Thường không bao giờ làm tổn thương ai. Họ sẵn sàng...ba phải. Họ sẵn sàng biểu lộ chính kiến của mình một cách... chung chung chẵng mất lòng ai. Đất trời rộng thênh thang, bốn biển là nhà. Trung quốc cũng được, Mỹ cũng ok. Dân chủ hay độc tài cũng kệ. Miễn là anh bình yên, nó bình yên, gia đình tôi và tôi bình yên, là được. Tôi hài hoà, anh hài hoà, thế giới hài hoà, chẳng tổn thương ai!...
Mới đây, đọc bài của một face booker, anh là một trí thức thực thụ. Anh vẽ, viết, thơ văn, điêu khắc, chụp ảnh..., đều tài. Nhưng nhìn anh râu ria, áo quần ca rô bặm trợn, cao bồi lắm, ngầu lắm, mặc dầu anh hiền khô, không rượu bia, không hung hãn... Nhưng anh hay thẳng thừng nhìn vào những góc khuất của xã hội, của người, để bóc mẻ ra những trắng, những đen. Cái mà người ta cứ “trend” theo, anh xông vào thực tế, rồi viết một cách tỉnh bơ suy nghĩ của mình, như một người phá bĩnh. Nhiều bạn tôi không đồng tình, nhưng tôi đồng ý. Tôi thấy anh thật đúng. Tôi cũng đã thấy thế, nhưng tôi không đủ dũng cảm viết như anh. Và tôi biết, lắm kẻ đã bị anh làm tổn thương!...
...
Làm tổn thương con người là điều không hay. Nhưng làm tổn thương trẻ con là điều đại kỵ. Câu chuyện gần đây trên mạng xã hội, trong một lớp tiểu học, tất cả học sinh giơ cao bằng khen, chỉ duy nhất một em không có, cúi gục đầu. Bức hình này, có bao giờ xoá được trong ký ức em không? Trong lòng cha mẹ em không?...
...
Tổn thương. Cái từ thật là nặng. Thế nhưng tổn thương vì đâu và từ đâu? Bản thân tôi cũng đã bị người đời làm tổn thương nhiều vô kể. Họ gây tổn thương cho tôi bằng hành động. Bằng thị phi. Bằng tình cảm. Có nhiều lúc tôi bị “shoc”. Thế nhưng, có lẽ học Phật, tôi ngẫm nghĩ. Nhiều khi đó là quả báo. Nhiều khi, đó là một cái duyên. Quả báo. Bởi vì anh đã vô tình gây tổn thương nhiều người khác từ cái tính chân thực, bộc trực, thẳng thắn của anh. Bao người đã đau khổ vì cái tính hồn nhiên đó của anh, anh có biết không?
Cái duyên, là nhờ đó, anh có lúc soi lại chính mình, anh biết quanh anh ai là thật, là giả,ai là chính, là tà!....
Với tôi, tôi biết mình đã từng gây tổn thương cho nhiều bạn bè. Ví như, một thằng bạn khá thân, làm chức cao trong nhà nước, trong một buổi tiệc gia đình hắn mời, hắn phê phán tình trạng tham nhũng tràn lan, rồi khoe con đi học nước ngoài, tôi chêm ngay, “ ông không tham nhũng, không lấy tiền của dân, của nước, với đồng lương ông, lấy đéo đâu ra cho con đi học Mỹ!” Vậy là mình đã gây tổn thương cho cả gia đình bạn! Tôi như vậy đó, chẵng phải một lần!...
Thường, một người trung thực, thẳng thắn, thành công trong trường đời, rất dễ làm tổn thương người khác, ngay cả khi anh làm việc thiện, anh cưu mang người khó, giúp đỡ người bần. Chỉ vì chủ quan, chỉ cần một lời nói sơ suất, một hành động hớ hênh, anh cũng đã làm tổn thương người đối diện lắm rồi!...
...
Làm tổn thương người. Dẫu cố tình hay vô ý đều là không tốt. Nhưng im lặng. Nhưng bịt tai. Đúng sai không lý giải, chính tà chẳng bận tâm. Bạn có làm được không, hỡi những con người vốn bị cái đoạ nhân sinh : “Thẳng thắn. Bộc trực” Rồi để, bạn lại làm người khác tổn thương, người khác đau buồn. Để rồi, bạn lại ray rức, ân hận, một mình???
Dẫu sao, xin hãy đừng làm tổn thương ai!
Nguyễn Quang Chơn
17.7.20
